اگر بخواهیم لوله مویی (Capillary Tube)، را به‌صورت خلاصه معرفی کنیم، باید بگوییم که این قطعه، لوله‌ای از جنس و به رنگ مس است که اندازه مشخصی (حداکثر طول: 400 سانتی‌متر، حداقل طول: 40 سانتی‌متر، بیشینه قطر: 2 میلی‌متر و کمینه قطر: 0.8 میلی‌متر)، دارد. دلیل طراحی و استفاده از لوله مویی در یخچال‌ها و سیستم های برودتی، کاهش فشار مبرد خروجی از کمپرسور و کندانسور می‌باشد. در سیستم‌های سرمایشی که ظرفیت کمپرسور پایینی دارند، از لوله مویی بهره گرفته می‌شود تا بتواند مبرد را تا حد مدنظر منبسط نماید.
بسیار مهم است که از لوله مویی در یخچال‌ها و سیستم های برودتی بزرگ استفاده نشود بلکه تنها در سیستم‌هایی با ظرفیت پایین مانند: تمام یخچال‌های خانگی و کولرهای گازی، از آن بهره گرفته شود. در ادامه با چگونگی عملکرد لوله مویی در یخچال ها، انواع لوله مویی و برخی نکات مهم در خصوص این قطعه مهم آشنا خواهیم شد و درنهایت به تفاوت لوله مویی با شیر انبساط الکترونیکی یا اکسپنشن ولو الکترونیکی، خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید:
نحوه عملکرد لوله مویی در یخچال‌ها:
همان‌طور که در مقالات گذشته سایت بهسرما به آن اشاره شد، مبردی که با فشار بالا از کندانسور خارج می‌شود، جهت ورود به بخش اواپراتور (بخش کم‌فشار سیستم) و تکمیل سیکل تبرید، باید فشارش کاهش یابد. بنابراین، طراحی لوله مویی به‌گونه‌ای انجام گرفته که با توجه به قطر کم و طول زیاد، بتواند فشارش را برای وارد شدن به اواپراتور، تنظیم نماید. عملکرد لوله مویی، ارتباط مستقیمی با عملکرد درست اواپراتور دارد و در صورت ایجاد مشکل در این بخش، سیکل تبرید کامل نمی‌شود.
تصویری از عملکرد لوله مویی در یخچال‌ها
انواع لوله مویی یخچال ها:
به‌طورکلی، لوله مویی یخچال ها بر اساس عواملی مانند: ظرفیت خنک‌کنندگی، نوع گاز مبرد و قطر داخلی لوله، طبقه‌بندی می‌شود و انواع لوله مویی یخچال‌ها به شرح زیر هستند:
1. بر اساس ظرفیت خنک‌کنندگی:
2. بر اساس نوع مبرد
لوله مویی (Capillary Tube)
3. بر اساس قطر داخلی لوله:
-
۰۳۱/۰اینچ
-
۰۳۶/۰ اینچ
-
۰۴۲/۰ اینچ
-
۰۵۰/۰ اینچ
-
۰۵۵/۰ اینچ
-
۰۷۰/۰ اینچ
نکته:
قدرت کمپرسور برای قطرهای مختلف لوله مویی، متفاوت است.
علائم خرابی و دلیل برفک زدن لوله مویی یخچال ها:
لوله مویی یخچال‌ها، ممکن است به دلایل مختلفی دچار آسیب یا مشکل گردد که می‌توان به‌صورت ظاهری نیز آن‌ها را مشاهده کرد. عواملی مانند: یخ زدن لوله مویی، عملکرد نامناسب اواپراتور، کاهش مبرد به دلیل سوراخ شدن یا گرفتگی لوله مویی، گرم شدن کمپرسور، خرابی محتویات درون یخچال به علت عملکرد نامناسب اواپراتور و یخ زدن اواپراتور، از مهم‌ترین دلایل خرابی لوله مویی محسوب می‌شوند. بسیاری اوقات، ایجاد سوراخ در بخشی از لوله مویی، باعث خروج مبرد و عملکرد نامناسب یخچال می‌شود. در این شرایط، اگر سوراخ لوله مویی گستردگی زیادی نداشته باشد، می‌توان با جوش دادن، مشکل را برطرف کرد.
علاوه بر این، گاهی نیز شاهد وجود برفک در لوله مویی یخچال ها خواهیم بود که ممکن است به دلایل متعددی ایجاد شود. عواملی مانند: عدم تناسب میان اندازه لوله و نوع مبرد، عدم تناسب میان اندازه لوله و قدرت کمپرسور (لوله مویی طبق استاندارد، دارای اندازه‌هایی متناسب با قدرت کمپرسور است.)، عدم تناسب میان اندازه لوله و میزان سرمای مدنظر در اواپراتور، وجود جرم‌گرفتگی در لوله‌های مویی (این اتفاق باعث می‌شود که بخش‌هایی از لوله دچار گرفتگی شده و مبرد نتواند به‌درستی عبور کند) و همچنین، خرابی فیلتر درایر، مهم‌ترین دلایل ایجاد برفک بر روی لوله مویی یخچال‌ها می‌باشند.
علت گرفتگی لوله مویی یخچال ها:
گرفتگی در لوله مویی یخچال ها به دلایل متعددی ازجمله وجود رسوب رخ می‌دهد. همچنین، ممکن است به همراه مبرد نیز مقداری ناخالصی وجود داشته باشد که با گذر زمان، می‌تواند در بخش‌هایی از لوله مویی، ایجاد گرفتگی نماید. علاوه بر این، خرابی فیلترهای یخچال نیز می‌تواند باعث گرفتگی لوله مویی شود. اگر فیلتر یخچال خراب شده باشد و یا به دلیل گذشت زمان، کیفیتش را از دست بدهد، نمی‌تواند ناخالصی موجود در مبرد را حذف کند و درنتیجه، این ناخالصی‌ها به‌مرورزمان باعث ایجاد گرفتگی در بخش‌هایی از لوله مویی می‌شوند.
تفاوت لوله مویی و شیر انسباط یا اکسپنشن ولو در یخچال‌ها:
در مقاله گذشته سایت بهسرما، با شیر انبساط الکترونیکی در یخچال‌های فروشگاهی آشنا شدیم. در ادامه تفاوت‌های لوله مویی و شیر انبساط الکترونیکی یا اکسپنشن ولو الکترونیکی را بررسی خواهیم کرد:
-
از لوله مویی برای کمپرسورهایی با ظرفیت پایین بهره گرفته می‌شود اما شیر انبساط الکترونیکی یا اکسپنشن ولو الکترونیکی، برای کمپرسورهای با ظرفیت بالا به‌کار می‌رود.
-
لوله مویی با تمامی مبردها سازگار است اما هر نوع شیر انبساط الکترونیکی یا اکسپنشن ولو الکترونیکی، تنها با یک یا چند نوع مبرد کار می‌کند.
-
استفاده از لوله مویی، ازلحاظ اقتصادی بسیار مقرون‌به‌صرفه تر از شیر انبساط الکترونیکی است و درنتیجه، استفاده از اکسپنشن ولو الکترونیکی در یخچال‌های خانگی، توجیه اقتصادی ندارد.
نمایی از لوله مویی و اکسپنشن ولو
-
لوله مویی دارای ساختار ساده‌تری نسبت به شیر انبساط الکترونیکی می‌باشد و به‌طورکلی، از قطعات ثابت تشکیل شده است اما اکسپنشن ولو الکترونیکی، از قطعات متحرکی تشکیل شده و ساختار پیچیده‌تری دارد.
-
لوله مویی و شیر انبساط الکترونیکی، هر دو قادر به کنترل دما و فشار یخچال‌ها و سیستم‌های برودتی هستند اما اکسپنشن ولو الکترونیکی، می‌تواند جریان مبرد را به‌طور دقیق‌تری کنترل کند و دمای کابین یخچال را به شیوه مؤثرتری تنظیم می‌نماید.
جمع‌بندی:
در این مقاله با لوله مویی و چگونگی عملکرد آن در یخچال‌ها آشنا شدیم، انواع لوله مویی و برخی نکات مهم درباره این قطعه را بررسی کردیم و درنهایت، به ذکر تفاوت‌های میان لوله مویی و شیر انبساط الکترونیکی پرداختیم. همان‌طور که اشاره شد، لوله مویی و شیر انبساط الکترونیکی قادر به کنترل جریان مبرد و دما در سیستم‌های برودتی هستند اما با توجه به تفاوت‌های آن‌ها در عواملی مانند: ساختار، کنترل دما، فشار و هزینه، انتخاب بین این دو قطعه بستگی به نیازها و الزامات خاص هر یخچال و همچنین محدودیت‌های مالی دارد.
از همراهی دوباره شما با مطالب سایت بهسرما، بسیار خرسندیم و امیدواریم که حاصل تلاش تیم تحریریه این سایت در جمع‌آوری مقاله "آشنایی با لوله مویی و تفاوت آن با شیر انبساط در یخچال‌ها"، رضایت همراهان ارجمند را فراهم کرده باشد. شما عزیزان می‌توانید با مراجعه به بخش وبلاگ سایت بهسرما، آخرین مقالات و مطالب آموزشی ما را مطالعه نمایید.